مطالعات زیست شناختی و رفتاری هیپرپارازیتویید ooencyrtus pityocampae، در ارتباط با پارازیتویید اولیه trissolcus agriope و سن میزبان آن brachynema signatum

در این تحقیق، برخی ویژگی های زیستی و رفتاری زنبور ooencyrtus pityocampae mercet (hym.: encyrtidae) از جمله میزان پارازیتیسم، طول دوره ی رشد و نمو، نسبت جنسی، طول عمر حشرات کامل، ترجیح تخم ریزی زنبور روی تخم های پارازیته نشده ی سن سبز پسته brachynema signatum jakovlev (hem.: pentatomidae) و تخم های سن سبز پسته که قبلاً توسط زنبورtrissolcus agriope kozlov & le (hym.: scelionidae) پارازیته شده بودند، و نیز میزان پارازیتیسم زنبورهای o. pityocampae وt. agriope در دوره های زمانی 24 و 48 ساعت در رهاسازی تنها، هم زمان (o. pityocampae+t. agriope) و متوالی (t. agriope?o. pityocampae) مطالعه شد. تمامی آزمایش ها در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی (دمای 1±27 درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) انجام گرفتند. متوسط طول دوره ی تخم گذاری زنبور o. pityocampae، روی تخم های پارازیته نشده و پارازیته شده ی سن به ترتیب 68/0±45/14 و 9/0±21/16 روز به طول انجامید. بیشترین میزان تخم گذاری این گونه روی تخم های پارازیته نشده در روز سوم (01/0±27/39 تخم) و روی تخم های پارازیته شده در روز پنجم (71/1±34 تخم) مشاهده گردید. متوسط تعداد کل تخم های گذاشته شده توسط زنبور روی تخم های پارازیته نشده و پارازیته شده ی سن به ترتیب 30/4±45/122 و 39/3±64/55 عدد تعیین گردید. طول دوره ی رشد و نمو زنبور درون تخم های پارازیته نشده و پارازیته شده ی سن به ترتیب 07/0±68/11 و 05/0±47/13 روز اندازه گیری شد. نسبت جنسی (ماده به نر) زنبورهایی که از تخم های پارازیته نشده و پارازیته شده ی سن خارج شده اند، به ترتیب 2/4 به 1 و 5/1 به 1 تعیین شد. در مطالعه روی رژیم های غذایی مختلف بیشترین طول عمر زنبورهای ماده ی o. pityocampae در رژیم غذایی عسل (25/1±29/39 روز و 63/0±27/20 روز، به ترتیب خارج شده از تخم های پارازیته نشده و تخم های پارازیته شده ی سن) مشاهده شد. زنبور o. pityocampae از بین تخم های پارازیته نشده و پارازیته شده ی سن، تخم های پارازیته نشده را ترجیح می دهد و میانگین درصد پارازیتیسم در تخم های پارازیته نشده ی سن سبز، 68/5 برابر بیشتر از تخم های قبلاً پارازیته شده با زنبور o. pityocampae و 9/12 برابر بیشتر از تخم های قبلاً پارازیته شده با زنبور t. agriope است. با مطالعه ی میان کنش بین زنبورهای o. pityocampae و t. agriope، مشاهده گردید که زنبور o. pityocampae می تواند به طور محسوسی باعث کاهش جمعیت زنبور t. agriope گردد. در رهاسازی تنهای زنبورهای t. agriope و o. pityocampae میزان پارازیتیسم زنبور t. agriope بسیار بالاتر از زنبور o. pityocampae بود (به ترتیب 53/1±8/91 و 48/0±38/58 درصد). در حالی که در رهاسازی متوالی، میزان پارازیتیسم زنبور t. agriope به 61/0±90/28 درصد کاهش یافت. به طور کلی، آزمایش های انجام شده نشان داد که زنبور o. pityocampae، به دلیل داشتن ویژگی های بسیار مفید (همچون طول دوره ی رشد و نمو کوتاه، نسبت دخترزایی بالا، طول عمر طولانی، ترجیح تخم های پارازیته نشده نسبت به تخم های پارازیته شده) می تواند دارای پتانسیل مناسبی برای کنترل جمعیت سن سبز پسته b. signatum باشد.